Η Μάχη της Κλείσοβας
Τον Δεκέμβριο του 1825, οι Τούρκοι με αρχηγό τον Κιουταχή Πολιορκούσαν το Μεσολόγγι χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Ο σουλτάνος βλέποντας την αδυναμία του Κιουταχή να εκπορθήσει το Μεσολόγγι έστειλε προς ενίσχυση του τον Ιμπραήμ Πασά ο οποίος ανέλαβε και την αρχηγεία της επιχείρησης. Προκειμένου να γίνει ευκολότερη η κατάκτηση του Μεσολογγίου, έπρεπε η Κλείσοβα, ένα μικρό νησάκι απέναντι από το Μεσολόγγι, να καταληφθεί για να κοπεί ο ανεφοδιασμός της πόλης. Η νησίδα φρουρούνταν από 130 άνδρες. Η νησίδα είχε περίμετρο περί τα 300 βήματα και περιβαλλόταν από πρόχωμα ύψους περίπου δύο μέτρων, για να μην μπαίνει η θάλασσα και την πλημμυρίζει. Την εκπόρθηση του οχυρού ανέλαβε προσωπικά ο Κιουταχής, με δύναμη 3.000 ανδρών.
Η επίθεση του Κιουταχή έγινε αιφνιδιαστικά με το πρώτο φως της ημέρας (25-3-1826). Στα παραπλανητικά πυρά προς την πόλη απάντησαν τα παραλιακά κανονιοστάσια του Μεσολογγίου. Ο στόλος των Τούρκων όμως άλλαξε ξαφνικά κατεύθυνση και στράφηκε με ορμή κατά της Κλείσοβας, με σφοδρό και συνεχή βομβαρδισμό. Τότε ο Σουλιώτης οπλαρχηγός Κίτσος Τζαβέλας έκανε μια παράτολμη καταδρομική επιχείρηση: έφυγε από το Μεσολόγγι με οκτώ άνδρες, πέρασε μέσα από τον εχθρικό στόλο και με τα πλοιάρια του έφτασε στο νησί για να μοιραστεί τον σχεδόν σίγουρα θάνατο με τους υπερασπιστές του. Ήταν αποφασισμένος για όλα και το απέδειξε με κάθε τρόπο τις ώρες που ακολούθησαν. Ο Κιουταχής επιχείρησε ανεπιτυχώς έξι επιθέσεις, τη μία μετά την άλλη. Στην τελευταία έφοδο επικεφαλής τέθηκε ο ίδιος ο Κιουταχή, για να εμψυχώσει τους άνδρες του, αλλά χτυπήθηκε στην κνήμη και τραυματισμένος αποσύρθηκε από τη μάχη. Η αποχώρηση του Τούρκου αρχιστράτηγου προκάλεσε πανικό στον στρατό του κι έτσι άρχισε η άτακτη φυγή. Σύμφωνα με υπολογισμούς, σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν περισσότεροι από 1.500 Τούρκοι.
Οι τρομακτικές απώλειες και η αποτυχία του Κιουταχή να καταλάβει μια νησίδα που υπερασπίζονταν ελάχιστοι μαχητές έκαναν έξαλλο τον Ιμπραήμ, ο οποίος αποφάσισε να σβήσει από τον χάρτη την κουκκίδα με το όνομα Κλείσοβα. Διέθεσε τρία τάγματα, αποτελούμενα από 3.000 άνδρες, με επικεφαλής τον γαμπρό του, Χουσεϊν μπέη. Τα αιγυπτιακά πλοιάρια κύκλωσαν το νησί και λογχοφόροι στρατιώτες εφόρμησαν κατά του μοναδικού οχυρώματος της Αγίας Τριάδας. Ο Κίτσος Τζαβέλας όμως είχε σχεδιάσει να χτυπήσει όταν ο εχθρός θα αισθανόταν πολύ σίγουρος ότι είχε φτάσει κοντά. «Καμία βολή χαμένη» ήταν η εντολή του. Όταν διέταξε «πυρ ομαδόν», η πρώτη αιγυπτιακή γραμμή σωριάστηκε. Το θέαμα ήταν τόσο σοκαριστικό που οι επιτιθέμενοι σάστισαν. Ακολούθησαν νέα πυρά και η διάλυση του μετώπου των Τουρκοαιγυπτίων. Ο Χουσεϊν έκανε πέντε αλλεπάλληλες εφόδους χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Οι βολές των Ελλήνων ήταν τόσο εύστοχες, που οι μαχητές είχαν αναθαρρήσει. Έτσι εξόντωναν όλους όσους προσέγγιζαν. Όταν η θάλασσα γέμισε πτώματα, ο Χουσεΐν σηκώθηκε όρθιος στη βάρκα του για να εμψυχώσει τους στρατιώτες του. Δεν πρόλαβε όμως να δώσει νέες εντολές, γιατί ο Σωτηρόπουλος τον εντόπισε πιθανότατα από την χρυσοποίκιλτη στολή του, τον πυροβόλησε και τον έριξε νεκρό. Ο θάνατος του γαμπρού του Ιμπραήμ εξαφάνισε κάθε ίχνος πειθαρχίας που είχε απομείνει στους άντρες του. Ακολούθησε ηρωική έφοδος της ελληνικής φρουράς με επικεφαλής τον Τζαβέλα, που καταδίωξε τους αντιπάλους μέσα στη λιμνοθάλασσα και τους εξόντωσε μαζικά. Η εικόνα της υποχώρησης του τουρκοαιγυπτιακού στρατού κινητοποίησε και άλλες δυνάμεις Μεσολογγιτών από τη στεριά, που κατάφεραν να μπουν στη μάχη και να κυνηγήσουν τον εχθρό μέχρι τέλους. Έτσι βγήκε ο θρύλος ότι «τις νύχτες βογκά το αίμα των Αιγυπτίων» στην Κλείσοβα. Εκείνο το βράδυ χάθηκαν χιλιάδες στρατιώτες του Ιμπραήμ. Ο τελικός απολογισμός της πολιορκίας της Κλείσοβας ήταν δραματικός για τους Τούρκους. Οι απώλειες των Τούρκων υπολογίζονται σε 2500 με 3500 άνδρες. Η μεγαλειώδης νίκη όμως έμεινε ανεκμετάλλευτη και γρήγορα ξεχάστηκε υπό το βάρος της αιματοβαμμένης Εξόδου και της πτώσης του Μεσολογγίου που ακολούθησε.
Πηγές: https://www.mixanitouxronou.gr
https://el.wikipedia.org