Διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα στον Ν.Εβρο
Στο Ρήγιο και το Σοφικό, πρόσφατα βρέθηκαν τάφοι που χρονολογούνται από το 120 – 90 π.Χ. Είναι οι πρώτοι αυτής της εποχής στην περιοχή της Θράκης. Στα χώματα ενός τύμβου υπήρχε άφθονη κεραμεική της πρώιμης εποχής του Σιδήρου, γεγονός που μαρτυρά ότι προϋπήρχε οικισμός του 8ου αϊ. π.Χ.
Στα Αμπελάκια ανασύρθηκε τύμβος του 4ου αϊ. π.Χ. και βρέθηκαν αγγεία, μαχαίρια και ένας “δίφρος οκλαδίας” (πτυσσόμενο κάθισμα), εύρημα μοναδικό στην Ελλάδα, που χρονολογείται στον 1ο μ.Χ. αιώνα.
Στην Παταγή, επίσης ανασκάφθηκε ένας τύμβος του τέλους του 4ου με αρχές του 3ου π.Χ. αιώνα και βρέθηκε συλημμένος.
Στα Κόμαρα βρέθηκε ανάγλυφο θράκα ιππέα, με την επιγραφή ΚΥΡΙΩ ΑΠΟΛΛΩΝΙ ΑΥΛΟΥΖΕΝΙΣ (ΑΥΛΟΥΖΕΝΕΩΣ) ΕΥΞΑΜΕΝΟΣ. Η παράσταση αυτή του θράκα ήρωα είναι πολύ διαδεδομένη στη Θράκη και μοιάζει Απόλλωνα, του οποίου το όνομα φέρει. Ο αφιερωτής όπως φαίνεται, έφερε το γνήσιο θρακικό όνομα Αυλούζενις. Το ανάγλυφο βρέθηκε το 1937 και φυλασσόταν στο Μουσείο του Διδυμοτείχου.
Στο χωράφι του Γ. Τριαντάφυλλου, κατοίκου Κομάρων, βρέθηκε στήλη 40 Χ 15 εκατοστά που γράφει: ΑΓΑΘΗ Τ(ΥΧΗ) ΚΥΡΙΩ ΑΠ(ΟΛΛΩΝΙ) ΣΩΖΗΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ (ΡΙΟΝ ΑΝΕΘΗΚΕΝ). Όπως αποδεικνύει το σχήμα των γραμμάτων, πρόκειται για αναθηματική επιγραφή του 3ου – 2ου αιώνα π.Χ. Η γραμμένη πλευρά είναι κυλινδρική, ενώ η πίσω επίπεδη. Το μάρμαρο δεν είναι καλής ποιότητας και δεν φέρει γράμματα σε όλο το ύψος του. Το ύψος των γραμμάτων είναι 4 χιλιοστά και το βάθος τους 2 χιλ. του μέτρου.
Στην Ελιά βρέθηκε πλάκα 80 Χ 50 εκ. με ανάγλυφη παράσταση γυμνού άνδρα, πιθανότατα του Ηρακλή, και δεύτερη ενός περιστεριού και σκύλου. Τα ευρήματα χρονολογούνται στους Ρωμαϊκούς χρόνους (0-330 μ.Χ.) και βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής.
Απέναντι απ’ το ποτάμι, στα Ρίζια, κοντά στον Κέραμο, βρέθηκε προϊστορικός οικισμός και άλλα παλαιολιθικά ευρήματα που χρονολογούν την ύπαρξη ζωής 10.000 – 7.000 χρόνια π.Χ.
Επίσης σε ταφικό τύμβο βρέθηκαν αντικείμενα της πρώιμης εποχής του σιδήρου, της κεραμικής εποχής 9ου – 8ου π.Χ. αϊ. Υπήρχε ένας λάκκος με καύση νεκρού, στάχτες και κάρβουνα (βλ. Ηρόδοτο) και δύο χάλκινα νομίσματα που έχουν στη μια όψη τον Αυτοκράτορα Ουίρο (161 – 169 μ.Χ.) και στην άλλη τρεις μορφές, που μάλλον αναπαριστούσαν τα ποτάμια Άρδα, Έβρο και Τούντζια.
Στον τύμβο των Δικαίων βρέθηκε κεραμοσκεπής τάφος γαιοκτημόνων μάλλον της εποχής του Αυτοκράτορα Κόμοδου (Commodus Marcus Aurelius 180 – 192 μ.Χ.), αγγεία με τέσσερις λαβές, χάλκινη πόρπη, λυχνάρια, οστέινα ανάγλυφα ζάρια καθώς και γυάλινα δοχεία, παραμορφωμένο γυάλινο αγγείο, χρυσά κοσμήματα, γυάλινο βαλσαμάριο και ελάσματα
Ανασκάφτηκαν το 1993 από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Οράκης, τρεις τύμβοι, στον Πεντάλοφο Ορεστιάδας.
Ο πρώτος αποδείχτηκε κενοτάφιο, δηλαδή τύμβος δίχως τάφο αλλά σχετικός με κάποιο άλλο τάφο.
Είναι ο πρώτος τέτοιος τύμβος που βρέθηκε στην περιοχή της Θράκης, το πρώτο κενοτάφιο, με νεκρικές προσφορές, πυρές, αγγεία και πιθάρια.
Στο δεύτερο τύμβο βρέθηκε λιθοσωρός με ανθρώπινο σκελετό, πυρά και Θραύσματα αγγείού. Ο τάφος χρονολογήΘηκε στην υστεροελληνιστική εποχή.
Στον τρίτο χαμηλό ταφικό τύμβο, όσον προηγήθηκε παράνομη εκσκαφή από αγνώστούς, αποκαλύφθηκε λιθοσωρός που κάλυπτε μικρό τετράπλευρο τάφο λαξευμένο στο μαλακό ημίβραχο. Δίπλα ακριβώς υπήρχε χώρος με έντονα τα ίχνη της ταφικής πυράς. Στο εσωτερικό τον τάφού βρέΘηκαν υπολείμματα από την καύση τον νεκρού και ένα σπάνιο ασημένιο νόμισμα διώβολο του Σπαραδόκου αδελφού τον βασιλιά των Οδρυσσών Σιτάλκη, που χρονολογείται 445 – 435 π.Χ. Υπήρχε και επιτύμβια πλάκα όρθια, στον τάφο.
